1980’lerde İngiliz bilim adamları ilk kez Antosktika’nın yaklaşık 10 kilometre yukarısındaki stratosferdeki ozonun riskini farkettiler. Ancak, bilim adamları 1987’de yasaklanmış olan ve ozon tabakasına zarar verme riskini artıran bir bileşen olduğunu bulmuşlardı.
Ozon tabakası nedir, görevi nelerdir?
Ozon önemlidir, çünkü Güneş’i insanlardan, bitkilerden ve hayvanlardan etkileyen zararlı radyasyona karşı koruyan doğal bir koruyucu tabakadır .
Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi’nden (NOAA) gelen bilim adamları, 1987 yılında, ozon tabakasındaki deliğin büyüklüğünü etkileyen bir yasak kloroflorokarbon olan CF-11’in atmosferik seviyelerinde bir artış tespit ettiler. Bu artışın da hava durumuna olumsuz etkiler sağladığını keşfettiler.
CFC nedir?
Ticari olarak çok faydalıdırlar ; Soğutucu akışkanlar, spreylerdeki itici gazlar ve köpükler, izolatörler gibi geniş uygulamalarla birlikte kullanılırlar. Hatta, solvent özelliklerinden dolayı temizleyicilerde bulunurlar.
Deliğin maksimum uzunluğu 2017 Eylül ayında 19.600.000 kilometrekare’ye ulaştı. Deliğin artmasını önlemek için , ozon tabakasının , onunla reaksiyona giren ve tükenmeye neden olduğuna inanılan çok sayıda zararlı maddenin üretimini ve tüketimini azaltarak koruyacak şekilde tasarlanan Montreal Protokolü önerilmiştir.
Uluslararası Anlaşma
31 yıl önce, ozon tabakasını kurtarma önemi uluslararası toplum çeşitli toplantılar gerçekleştirmişti.
Bir ara ozon tabakası delindi böyle giderse birkaç seneye dünyanın sonu gelecek deniyordu birkaç sene önce 😀