Ülkelerin dünya ekonomisine yaptıkları katkı, ekonomik büyüklükleri her zaman merak edilen ve tespit edilmek istenen konular olmuştur. Bu hususların ölçülmesi ve ülkelerin birbirlerine göre konumlarının tespit edilebilmesi için milli gelirden işsizlik oranlarına, enflasyondan büyüme oranlarına onlarca yöntem vardır. Ancak nasıl ki bir iş hakkında fikir edinmek için öncelikle maaş durumuna bakılıyorsa ülkelerin ekonomik durumları için de öncelikle bu yazının da konusunu oluşturan Gayrisafi Yurtiçi Hasılalarına (GSYH) ya da İngilizce adıyla “Gross Domestic Product (GDP) bakılır.
Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) Nedir? Nasıl Hesaplanır?
GSYH kısaca belli bir süre içerisinde (hafta, ay, yıl vs.) bir ülke sınırları içerisinde üretilen mal ve hizmetlerin nihai değerleri toplamıdır. Bu hesaplamaya, kişilerin kendileri için yaptıkları yemek, ütü, temizlik gibi hizmetler dahil edilmezken çiftçilerin kendi tüketimleri için yaptıkları ya da kamu kurumlarının ücretsiz sunduğu hizmetler dahil edilir.
GSYH hesaplamasında pek çok yöntem vardır ancak en yaygın olanı katma değer usulü hesaplamadır. Bu yöntemde üretimin her aşamasındaki katma değerler toplanır. Örneğin 100 liralık hurda demiri alıp bunu 500 liralık işlenmeye müsait çelik haline getiren fabrika 400 liralık katma değer üretmişken, bu çelikten 1.000 liralık raf yapan biri 500 liralık katma değer üretmiştir.
GSYH’nin en çok eleştirilen noktası ölçülen, değer biçilen bu üretimlerin hangi şartlar altında, insancıl koşullarda gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğini dikkate almıyor oluşudur.
2017’nin En Büyük 20 Ekonomisi
Dünya Bankası verilerine göre 2017 yılında dünyanın en büyük 20 ekonomisi ve gayri safi yurtiçi hasılaları şu şekildedir:
Ülke GSYH (ABD Doları)
1 ABD 18.624.475
2 Çim 11.199.145
3 Japonya 4.940.159
4 Almanya 3.477.796
5 Birleşik Krallık (İngiltere) 2.647.899
6 Fransa 2.465.454
7 Hindistan 2.263.792
8 İtalya 1.858.913
9 Brezilya 1.796.187
10 Kanada 1.529.760
11 Güney Kore 1.411.246
12 Rusya Federasyonu 1.283.163
13 İspanya 1.237.255
14 Avustralya 1.204.616
15 Meksika 1.046.923
16 Endonezya 932.259
17 Türkiye 863.712
18 Hollanda 777.228
19 İsviçre 668.851
20 Suudi Arabistan 646.438
Bilime ve teknolojiye yatırım yapan ülkelerin bu sıralamada üst sıralarda yer aldığını fark etmişsinizdir. Yakında robotların da iş gücüne katılımı ile bu dengelerin değişmesi de söz konusu olabilir.
Her ne kadar listede 17. sırada gözüksekte bunun gerçekliğinden şüphe ediyorum. Çünkü Türkiye ekonomisi şuan dibe doğru hızla çakılıyor maalesef